Blog

4 Adımda Kendinizi Test Edin

ABD’de yapılan bir araştırmaya göre; iş dünyasındaki profesyonellerin %82’si, “patron” gibi davranan patronlar yüzünden işlerini bırakma düşüncesinde olduklarını söylemiş. Türkiye’de de her geçen gün daha fazla çalışan toksik patronlar sebebiyle işini bırakıyor.

Adeta tırnaklarıyla kazıyarak kurulan bir girişim, işletme veya fabrika, kurucu patronu aynı gün “varsayılan” bir lider yapmıyor. Bazı patronlar bir liderin sahip olması gereken birçok yetkinliğe sahip olmadığı gibi kimi lider görevlerini de zorlayıcı ve gereksiz buluyor.

Patron olmakla lider olmak arasında farklar var. Peki sen hangisisin? Bu soruya isterseniz aşağıdaki yetkinlikleri gözden geçirdikten sonra cevap verin.

1. Patron emreder, lider etkiler.

Şunu öncelikle kabul edin. Patronun otoritesi sahip olduğu konumdan gelir. Öyle ya o olmazsa işletme de olmaz, onun sayesinde çalışanların bir işi vardır! Bu da ona neredeyse sınırsız yönetme yetkisi verir! Oysa bir lider otoritesini pozisyonundan değil başkalarını etkileme yeteneğinden alır.

Patron, çalışanların işletmenin kurallarına uymasını sağlamak için oradadır. Çalışanlara ne yapacaklarını öğretmek ve söylemek için patronun emir vermesi yeterlidir. Lider ise diğerlerini, amaca ulaşmalarını sağlamak için düşünmeye teşvik eder. Potansiyellerini daha yukarı çıkarmaları için onları motive eder, ilham verir.

Çalışanlarınızla mesafeyi azaltmak iyi olabilir. Böylece onların düşünce ve önerilerini dinleyerek ortak aklı tesis edebilirsiniz. Aynı zamanda verdiğiniz karar ve eylemlerin arkasındaki “neden”i paylaşarak onların zor ve yıpratıcı olsa dahi süreçleri sahiplenmesini sağlarsınız. Kabul ediyorum bu sizin için zor bir adım ama buna değecek çünkü insanlar sizi sadece mecbur oldukları için değil artık istedikleri için takip etmeye başlayacaklar, böylece kısa sürede etkiniz de artacak.

2. Patron disiplini, lider mentorluğu esas alır.

Bir patron için kurallar ve disiplin çok önemlidir. Bu öncelik performansı artırmak için iş görenin beceri boşluklarına saldırmayı ve hatalarının hesabını sormayı da gerektirir. Oysa çalışanlar da hata yapabilir, zaman zaman çalışmalarındaki verim ve performansları düşebilir.

Bir patron olarak kim olduğunuz aslında kriz ortamlarıyla nasıl başa çıktığınızdan belli olur. Liderliğin temel becerilerinden birisi de hedefe ulaşmak için takım üyelerinin yeteneklerini kullanabilmektir. Farkında olmasa da her insanın performansının yüksek olduğu alanlar vardır. Çalışanların güçlü ve zayıf yönlerini tanımak, onların performanslarını artırmanın ön koşuludur.

Performansı artırmak ve hataların tekrarını önlemek için, ödül ve ceza sistemini kullanma temayülü patronlarda çok yüksektir. Liderler ise çalışanları mentorluk yöntemleriyle teşvik ederler.

Bir çalışan belirli bir iş ya da alanda iyi performans gösteriyorsa, bu gücü fark etmeli ve amaca uygun yönlendirmelisiniz. Onlara eksiklikleriyle ilgili rehberlik etmeli, hata yaptıklarında ve yeni alanlarda kendilerine güvenmelerini sağlamalısınız.

3. Patron açıklar, lider tutku oluşturur.

Bir patron çalışanlarına sık sık ne yapmaları gerektiğini söyler ve işlerini çok iyi anlamalarını ister. Lider ise çalışanları destekler, heyecanlandırır ve onlara bir yol arkadaşı gibi sürekli rehberlik yapar.

Bir işi ya da görevi anlatıp çalışanınızın ilgi ve gayretine öylece bırakmamalısınız. Sürdürülebilir başarı tutkudan beslenir. Çalışanların tutkusu eksikse yüksek performans gösterme konusunda isteksiz davranabilirler. Onları, işin önemi konusunda ikna etmeli, zorlandıklarında dahi başarabilecekleri konusunda motive etmelisiniz.

4. Patron görev devreder, lider yetki devreder.

Patronlar genellikle mikro yönetim eğilimindedir. Görevleri astlarına devrederler ve başta kâr olmak üzere temel hedeflere ulaşmak için süreçleri yakından takip ederler. Amaç-araç, sorumluluk-yetki dengesini gözetme konusunda çok hevesli gözükmezler. Bu sebeple yetki devretme hususunda hiç rahat değillerdir.

Bir liderin önceliği ise misyon, hedef, amaç ve vizyon arasında bir bağlantı kurmak ve bunu sürekli muhafaza etmektir. Liderler bu stratejik yapının muhafazasının ancak yetki devri ile mümkün olduğunu bilirler. Mikro yönetim yerine sorumluluk-yetki dengesini esas alırlar.

Özellikle Y ve Z kuşağı çalışanların, insanın merkeze alınmadığı nobran yönetim iklimi ve mikro yönetim konusunda çok daha tepkili olduğu gerçeğini de unutmamalısınız. Tepkili insanlardan sadakat ve aidiyet bekleyemezsiniz.

5. Patron takımın üstündedir, lider takımın bir üyesidir.

Patron, hiyerarşiye önem verir ve insanları, yerine her an yenisi konabilir bir nesne olarak görür. Onları tanımak için zaman harcamaz. Liderler ise hiyerarşik ayrıma odaklanmadan herkesi eşit katkıda bulunan takım arkadaşı olarak görürler.

Lider olmak için, çalışanlarınızla olumlu ilişkiler kurmanız çok önemlidir. İhtiyaçlarını dikkate alırken aynı zamanda açık iletişimi teşvik eden bir iklim oluşturun. Performansı en üst seviyeye çıkarmak ancak çalışana göre kişiselleştirilmiş motivasyon uygulamalarıyla mümkündür. Bunun için tüm çalışanlarınızı yakından tanımanız ve nasıl motive olduklarını bilmeniz gerekir.